Episode 99
3.Ο Πρώτος των Πρώτων Και Πώς Φέρεσαι σε Αυτόν
Η μοναξιά του Αχιλλέα, η σιωπή των συμπολεμιστών και η αρχή του μεγάλου ρήγματος. Υπάρχει κάτι χειρότερο από την προσβολή: να σε βλέπουν, να σε προσβάλλουν και να μη μιλά κανείς. Να είσαι ο πρώτος, ο αναντικατάστατος, αυτός που σε λίγο θα χύσει αίμα για όλους και να σε αφήνουν να στέκεσαι γυμνός μπροστά στη βία της εξουσίας. Αυτό έζησε ο Αχιλλέας.
Κι εκείνη η σιωπή… ήταν η αρχή της πτώσης. Ο θυμός που ήταν σιωπή, η μῆνις δεν ξεκίνησε με κραυγή. Ξεκίνησε με μια σιωπή γύρω από τον Αχιλλέα, που βούιζε πιο δυνατά από τα τύμπανα πολέμου. Και μέσα σ’ αυτή τη σιωπή, ο ήρωας έσπασε.
Όχι γιατί ήταν αδύναμος. Αλλά γιατί ο πιο δυνατός άνδρας είναι εκείνος που δεν αντέχει να μείνει μόνος στην αδικία.
Ο Ήρωας με το Γνωστό Πεπρωμένο
Δεν είναι καν μυστικό: η Τροία δεν θα πέσει χωρίς τον Αχιλλέα. Το ξέρουν οι μάντεις. Το ξέρουν οι βασιλιάδες. Το ξέρει ο ίδιος. Όταν ο Αχιλλέας ήταν εννιά ετών, ο μάντης Κάλχας προέβλεψε ότι η Τροία δεν θα έπεφτε ξανά χωρίς τη βοήθειά του.
«ὅστις Τροίην ἐκπορθήσει, οὐκ ἂν ἄνευ τοῦ Πηληϊάδεω γένοιτο»
(Αυτός που θα κατακτήσει την Τροία, δεν μπορεί να το κάνει χωρίς τον Πηλείδη)
Ήταν ο πρώτος των πρώτων – όχι επειδή το δήλωνε, αλλά γιατί το αποδείκνυε κάθε μέρα στη μάχη, στο ήθος, στη φήμη του. Κι όμως… αυτός ο πρώτος, δεν βρέθηκε κανείς να τον υπερασπιστεί όταν ο Αγαμέμνονας του άρπαξε τη Βρισηίδα μπροστά σε όλους.
Η Πιο Φρικτή Προδοσία: Η Σιωπή. Ο Αχιλλέας δεν ήθελε να τον προσκυνήσουν.
Ήθελε απλώς να του φερθούν δίκαια. Και όταν ο Αγαμέμνονας τον ταπείνωσε μπροστά στον στρατό, ο Αχιλλέας κοίταξε γύρω του. Κανείς δεν μίλησε. Ο Αίας, σιωπηλός. Ο Διομήδης, σιωπηλός. Ο Νέστωρας, φιλοσοφεί αλλά δεν συγκρούεται. Μόνο ο Πάτροκλος, σαν σιωπηλή σκιά πάντα δίπλα του, τον ακολούθησε στη σκηνή του. Και αργότερα, όταν τα πράγματα έφτασαν στο μη περαιτέρω, βγήκε να πολεμήσει στη θέση του. Ακόμα κι ο Οδυσσέας, ο σοφός, μίλησε αργά, όταν είχε ήδη φουσκώσει το ποτάμι του θυμού.
Δεν ήταν εγωισμός λοιπόν, ήταν μοναξιά. Αν ο Αχιλλέας ήταν πραγματικά αλαζόνας, θα ζητούσε εκδίκηση. Ο Αχιλλέας δεν άντεξε την αδικία και τη σιωπή των πολλών.
Αν ήταν απλώς ένα φαντασμένο παιδί, θα ούρλιαζε, θα έσπαζε, θα απειλούσε. Αντίθετα, αποσύρεται. Σιωπά. Κλείνεται στη σκηνή του. Η σιωπή του δεν είναι καπρίτσιο, αλλά κραυγή που δεν βρίσκει αποδέκτη. Θυμίζει τον νέο που αγαπά τη δικαιοσύνη με απόλυτο τρόπο. Και όταν η κοινωνία τού δείχνει το πρόσωπό της, εκείνος παραιτείται.
Πόση σιωπή αντέχει ένας άνδρας; Στον κόσμο των Αχαιών, όπου όλα μετριούνται με λόγια, κραυγές, νίκες, ο Αχιλλέας επιλέγει να σωπάσει. Και αυτή η σιωπή είναι η πιο εκκωφαντική πράξη του. Γιατί δείχνει ότι δεν αντέχει πια να παίζει σε παιχνίδι που βρωμάει εξουσία και αδικία. Και δεν τον πειράζει να τον πούνε δειλό ή εγωιστή. Πειράζει που κανείς δεν είχε το θάρρος να σταθεί δίπλα του. Φεύγει από τη μάχη, αλλά όχι από την ψυχή του.
Από την παραίτηση στη λύσσα για εκδίκηση.
Όταν ο ήρωας αποσύρεται, δεν είναι απλώς πείσμα. Είναι σχίσμα εσωτερικό. Αποσύρει το ξίφος του, αλλά μπαίνει σε μια ψυχική κάθοδο. Καταφεύγει στη μητέρα του. Κλαίει. Οργίζεται. Δεν συγχωρεί.
Και όμως… αυτός είναι ο ίδιος άνθρωπος που:
•Στάθηκε απέναντι στη θυσία της Ιφιγένειας.
•Λύγισε μπροστά στον Πρίαμο.
•Έσυρε με λύσσα το κορμί του Έκτορα — αλλά στο τέλος, έθαψε με τιμές τον εχθρό του.
Πάτροκλος: Ο Καθρέφτης της Ψυχής του Αχιλλέα
Γιατί ο θάνατος του Πάτροκλου είναι η αληθινή αχίλλειος φτέρνα; O Πάτροκλος ήταν ο μόνος που έμεινε, ο μόνος που τον ακολούθησε. Δεν είπε πολλά. Δεν μίλησε για δίκιο ή άδικο. Απλώς ήταν εκεί. Στεκόταν. Άκουγε. Φρόντιζε. Κι όταν χρειάστηκε, φόρεσε την πανοπλία του Αχιλλέα και βγήκε να τον υπερασπιστεί, χωρίς να πει ούτε μια κατηγορία. Έτσι δεν είναι τυχαίο που ο θάνατος του Πάτροκλου έσπασε τον Αχιλλέα. Γιατί δεν ήταν απώλεια φίλου μόνο ήταν η απόλυτη επιβεβαίωση ότι ακόμα και οι τελευταίοι που σε στηρίζουν, χάνονται.
Πραγματικός ηρωισμός είναι να αντέχεις την απομόνωση. Ο Αχιλλέας είναι ήρωας. Αλλά όχι μόνο γιατί σκότωσε τον Έκτορα. Είναι ήρωας γιατί αντιμετώπισε τη μοναξιά των δίκαιων ανθρώπων. Αυτών που δεν κάνουν πίσω, που δεν λένε «δεν πειράζει», που δεν παζαρεύουν την τιμή τους. Και μπορεί να λύγισε. Μπορεί να οργίστηκε. Μπορεί να απομονώθηκε. Αλλά δεν άλλαξε την ποιότητα του. Το ήθος ήταν μια από τις πολλές ποιότητες του. Όπως κάθε άνδρα γιατί άνδρας είναι πνευματική ιδιότητα όχι απλώς αυτός που φέρει τα κατάλληλα γενετικά γνωρίσματα. Αυτός που ξέρει να δείχνει τα συναισθήματα του, δεν ντρέπεται να κλάψει. Είναι γνωστό σε όλους άλλωστε, ο Άντρας ναι, κλαίει. Τα αντράκια είναι που κλαίγονται…
📜 Το άρθρο αυτό αποτελεί μέρος της σειράς «Ο Αχιλλέας και η Ψυχή» – Μια βαθιά, ψυχαναλυτική ανάγνωση της Ιλιάδας
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
